Օրգանիզմի ուժերը վերականգնող ըմպելիք
30.11.2022
Բազուկը ամենատարածված արմատային բանջարեղենն է, որը լայնորեն կիրառվում է ժողովրդական բժշկության և խոհարարության մեջ:
Դեռ մ.թ.ա 2000 թվականին ճակնդեղը մարդկանց հայտնի էր որպես ուտելի բույս, իսկ լայնորեն սկսեց մշակվել մ.թ.ա. մոտ 1000 թվականին։ Երկար ժամանակ եվրոպացիները սննդի համար օգտագործում էին միայն ճակնդեղի տերևները, մինչդեռ Ասիայում հասկացան, որ արմատը շատ ավելի համեղ է։
Ճակնդեղը կամ բազուկն ունի ցածր կալորիականություն։ 100 գ հում բանջարեղենը պարունակում է 43 կկալ, սպիտակուցներ 2 գ, ճարպեր 0,1 գ, ածխաջրեր 9 գ։
Բազուկը պարունակում է. զգալի քանակությամբ երկաթ; մեծ չափաբաժնով յոդ, ռետինոլ; ֆոլաթթու; կալիում; նատրիում; մագնեզիում; ասկորբինաթթու՝ ընդհանուր առմամբ 22 օգտակար բաղադրիչ։
Ճակնդեղը օրգանիզմից հեռացնում է ծանր մետաղներն ու աղերը, մասնակցում է լյարդի վերականգնման պրոցեսին, կայունացնում է նյութափոխանակությունը, ամրացնում է մազանոթները; բացում է արյան անոթների խցանումները, լրացնում է յոդի և երկաթի պակասը, կարգավորում է աղիների աշխատանքը, պաշտպանում է վահանաձև գեղձը արտաքին գործոններից; իսկ օրգանիզմը՝ չարորակ նորագոյացություններից։ Այս մթերքն ունի մեծ քանակությամբ միկրոէլեմենտներ, կալիումի և կալցիումի հարաբերակցությունն օգնում է նորմալացնել սրտի մկանների աշխատանքը: Բազուկում առկա ֆոլաթթուն խթանում է ԴՆԹ-ի ձևավորումը և նոր բջիջների սինթեզը, նպաստում է արյան կարմիր բջիջների, հեմոգլոբինի արտադրությանը: Կարմիր ճակնդեղը խորհուրդ է տրվում սակավարյունության և սրտանոթային համակարգի հիվանդություններով տառապող մարդկանց։ Կարևոր է կրկին նշել յոդի բավականին բարձր պարունակության մասին, որն անհրաժեշտ է վահանաձև գեղձի բնականոն գործունեության համար: Ճակնդեղը հարուստ է նաև բուսական սննդային մանրաթելերով, որոնք կարող են նվազեցնել խոլեստերինի մակարդակը և օգանիզմից հեռացնել ազատ ռադիկալներն ու տոքսինները: Այս հատկությունների շնորհիվ ճակնդեղի կանոնավոր օգտագործումը զգալիորեն նվազեցնում է մի շարք քրոնիկական ոչ վարակիչ հիվանդությունների առաջացման վտանգը։ «Ճակնդեղը պարունակում է նիտրատներ, որոնք մարմնում վերածվում են ազոտի օքսիդի: Այս միացությունն ունի հանգստացնող և ընդլայնող ազդեցություն արյան անոթների վրա, ինչը օգնում է իջեցնել արյան ճնշումը: Որոշ մարզիկներ մարզումների ժամանակ ճակնդեղ են ուտում և խմում բանջարեղենից պատրաստված հյութը՝ իրենց վիճակը բարելավելու համար:
Բազուկը չափազանց օգտակար է դաշտանադադարի շրջանում գտնվող կանանց համար, քանի որ օգնում է վերականգնել հորմոնալ մակարդակը։ Օգտագործվում է նաև մաստոպաթիայի դեպքում՝ զուգակցված մեղրի հետ։ Ճակնդեղը օգնում է վերացնել կանանց պարբերական ցավը և հակազդել անեմիային:
Տղամարդկանց համար բազուկի դիետան վաղ տարիքից կպաշտպանի պրոստատիտից։ Բազուկի կանոնավոր օգտագործումը չափազանց դրական է ազդում վերարտադրողական ֆունկցիայի վրա։ Խոսելով բազուկի դրական կողմերի մասին, չպետք է մոռանալ նաև հակացուցումների ու վնասի մասին։
Բազուկի շատ հաճախակի օգտագործումը կարող է բացասաբար ազդել միզաքարային հիվանդության ընթացքի վրա, քանի որ դրա հյութում կալցիումի բարձր պարունակությունը կնպաստի օքսալատների առաջացմանը։ Արյան ցածր ճնշում ունեցող մարդիկ պետք է խուսափեն բազուկից, քանի որ այն լայնացնում է անոթները։
Խոլելիթիազով հիվանդները նույնպես պետք է սահմանափակեն ճակնդեղի օգտագործումը, քանի որ լեղու արտահոսքի խթանումը կարող է առաջացնել քարերի տեղաշարժ և արգելափակել լեղուղիները: Հում ճակնդեղը կարող է զգալի գրգռիչ ազդեցություն ունենալ աղեստամոքսային տրակտի լորձաթաղանթի վրա, ուստի խորհուրդ է տրվում սահմանափակել դրա օգտագործումը մարսողական համակարգի հիվանդությունների դեպքում։
Շատ հակասական կարծիք է ձևավորվել շաքարային դիաբետի դեպքում ճակնդեղի օգտագործման վերաբերյալ: Մի կողմից, այն հարուստ է շաքարով, ինչը ձեռնտու չէ այս հիվանդության ժամանակ։ Մյուս կողմից, հարուստ է օրգանիզմին անհրաժեշտ այլ միկրոէլեմենտներով։ Իսկ բուսական սննդային մանրաթելերի բարձր պարունակությունը դանդաղեցնում է գլյուկոզայի կլանումը։
Բազուկը մաքրում է աղիքները, կարգավորում է նյութափոխանակության գործընթացը և նորմալացնում ստամոքս-աղիքային տրակտի աշխատանքը։ Սա հատկապես կարևոր է նրանց համար, ովքեր ուզում են նիհարել։
Բազուկն օգտագործվում է իմունիտետի նվազման, թուլացած օրգանիզմի, վերականգնողական շրջանում և ցանկացած լուրջ հիվանդությունից հետո։ Ճակնդեղը պարունակում է շատ պեկտին, որը խորհուրդ է տրվում տալ քիմիաթերապիայի և ճառագայթային թերապիայի ժամանակ, քանի որ պեկտինները ժողովրդական միջոց են, որոնք օգնում են մարմնին հաղթահարել ճառագայթման ազդեցությունը, իրականում դրանք դետոքսիկացնող են:
Բազուկը հաճախ նշանակվում է պրոկտոլոգների կողմից, քանի որ դրա փափուկ մանրաթելը նորմալացնում է կղանքի որակը. կանխում է և՛ փորկապությունը, և՛ թութքը: Այս հիվանդություններով տառապող մարդկանց խորհուրդ է տրվում ուտել շոգեխաշած կամ ջեռոցում եփած ճակնդեղ։
Ճակնդեղի կանոնավոր օգտագործումը օգնում է կանխել վիտամինների պակասը և կարմրախտը, քանի որ այն պարունակում է մեծ քանակությամբ ասկորբինաթթու և կարոտին:
Ճակնդեղը հարուստ է գրեթե բոլոր B խմբի վիտամիններով, որոնք վերակենդանացման վիտամիններ են և նշանակվում
են
վերականգնողական
շրջանում։
17.02.2023 Դիտված : 867
13.02.2023 Դիտված : 799
21.02.2023 Դիտված : 766
17.02.2023 Դիտված : 703